Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του Κινήματος Αλλαγής κατέθεσε τροπολογία για την άρση του αδιεξόδου που έχει δημιουργηθεί για πλήθος εργαζομένων που διεκδικούν την ικανοποίηση των απαιτήσεών τους έναντι επιχειρήσεων που έχουν πτωχεύσει ή εις βάρος των οποίων εκκρεμεί αναγκαστική εκτέλεση. Όπως έχει αναδειχθεί με αφορμή την υπόθεση των πρώην εργαζομένων της Ελευθεροτυπίας, η τροποποίηση των σχετικών διατάξεων από την Κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ το 2015 και το 2018 έχει φέρει σε δυσχερή θέση τους εργαζομένους και τις οικογένειές τους, που βλέπουν τις απαιτήσεις τους να τίθενται σε αμφιβολία λόγω των αξιώσεων κυρίως των τραπεζών.
Με την τροπολογία που αποσκοπεί στην άρση της κοινωνικής αδικίας εις βάρος των εργαζομένων, των ίδιων δηλαδή ανθρώπων που στήριξαν τη λειτουργία των επιχειρήσεων, το Κίνημα Αλλαγής ζητά την πλήρη επαναφορά του προνομίου των εργαζομένων στον πλειστηριασμό και την πτώχευση, καθώς και την πλήρη αποσαφήνιση του ισχύοντος δικαίου για τις πτωχεύσεις που κηρύχθηκαν πριν την έναρξη εφαρμογής των τροποποιήσεων.
Δεν μπορεί να υπάρξει επιστροφή στην «κανονικότητα», χωρίς την αποκατάσταση αδικιών του παρελθόντος. Είναι για εμάς ζήτημα κοινωνικής δικαιοσύνης και πραγματικής ανθρωποκεντρικής προόδου.
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ – ΠΡΟΣΘΗΚΗ
Στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης «Ενιαίο κείμενο Δικονομίας για το Ελεγκτικό Συνέδριο, ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο για τον προσυμβατικό έλεγχο, τροποποιήσεις στον Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο και διατάξεις για την αποτελεσματική απονομή της δικαιοσύνης»
Θέμα: Προνομιακή κατάταξη εργαζομένων στη διανομή πτωχευτικής περιουσίας
Αιτιολογική Έκθεση
Ι. Όπως έχει αναδειχθεί στη δημόσια συζήτηση, με αφορμή και την πτώχευση σημαντικών επιχειρήσεων, λ.χ. από το πεδίο των ΜΜΕ («Ελευθεροτυπία» κ.α.), οι εργαζόμενοι των επιχειρήσεων αυτών συμμετέχουν πλέον στη διανομή του προϊόντος εκποίησης της πτωχευτικής περιουσίας χωρίς να διατηρούν προνόμιο, επόμενοι της κατάταξης των τραπεζών.
Επισημαίνεται ότι η θέσπιση του εν λόγω προνομίου είχε γίνει προς υπεράσπιση των συμφερόντων των εργαζομένων που μετατρέπονται σε δανειστές της επιχείρησης. Ο κοινωνικός σκοπός που υπηρετεί το προνόμιο αυτό έγκειται στην ισχυρή, αλλά δίκαιη προστασία εκείνων που με την προσωπική τους εργασία βοηθούν στην ανάπτυξη των επιχειρήσεων. Στην έννοια δε των εργατικών απαιτήσεων εμπεριέχονται όχι μόνο οι απαιτήσεις για τις δεδουλευμένες αποδοχές αλλά και κάθε είδους πρόσθετες αποδοχές, προσαυξήσεις και επιδόματα. Πριν από το 2015, οι απαιτήσεις αυτές (άρθρο 975 παρ. 3 ΚΠολΔ) θεωρούνταν ανέκαθεν «υπερπρονομιακές» και ικανοποιούνταν κατ’ απόλυτη προτεραιότητα από το πλειστηρίασμα, έναντι ιδίως των τυχόν συντρεχουσών απαιτήσεων τραπεζών.
Η ευεργετική αυτή λειτουργία του προνομίου των εργαζομένων δανειστών της πτώχευσης, δυστυχώς, καταργήθηκε ύστερα από την τροποποίηση του άρθρου 977 ΚΠολΔ με το άρθρο όγδοο του άρθρου 1 του ν. 4335/2015 (Α΄ 87). Με ευθύνη της τότε Κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ/ΑΝΕΛ και ως αποτέλεσμα της αποτυχημένης διαπραγμάτευσης με τους δανειστές της Χώρας και του τρίτου και επαχθέστερου μνημονίου, έπαψε να ισχύει μία διαχρονική και κοινωνικά δίκαιη αρχή που προέτασσε τις απαιτήσεις των εργαζομένων έναντι των τραπεζών και λοιπών δανειστών (ακόμη και με απαιτήσεις εξασφαλισμένες με υποθήκες, προσημειώσεις κ.α.).
Με την πρώτη παράγραφο της προτεινόμενης τροπολογίας σκοπείται η επαναφορά της προϊσχύουσας διάταξης του άρθρου 977 ΚΠολΔ που ρυθμίζει όχι μόνο τις περιπτώσεις αναγκαστικής εκτέλεσης αλλά και τη διανομή του προϊόντος εκποίησης στοιχείων της πτωχευτικής περιουσίας στην περίπτωση π.χ. επιχειρήσεων που έχουν πτωχεύσει και των οποίων οι εργαζόμενοι διατηρούν νόμιμες και ενεργές αξιώσεις από την εργασία τους. Η επιλογή αυτή είναι απολύτως συμβατή τόσο με την πραγματική νομική αποστολή της πτωχευτικής διαδικασίας όσο και με τη γενικότερη πολιτική θεώρηση για ανθρωποκεντρική πρόοδο και κοινωνική δικαιοσύνη.
ΙΙ. Περαιτέρω, η εταιρεία «Χ.Κ. ΤΕΓΟΠΟΥΛΟΣ ΕΚΔΟΣΕΙΣ Α.Ε.», που εξέδιδε επί διάστημα δεκαετιών την ιστορική εφημερίδα «ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ», κηρύχθηκε στις 30.05.2014, σε χρόνο δηλαδή προγενέστερο της τροποποίησης του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας με τους ν. 4335/2015 (Α΄ 80) και του Πτωχευτικού Κώδικα με τον ν. 4336/2015 (Α΄ 94). Πολλώ δε μάλλον οι απαιτήσεις αυτές είχαν γεννηθεί πριν από την εισαγωγή του άρθρου 156Α του Πτωχευτικού Κώδικα (ν. 3588/2007) με το άρθρο 177 ν. 4512/2018 (Α΄ 5). Οι δε εργαζόμενοι της επιχείρησης (περί τα 850 άτομα, δημοσιογράφοι, υπάλληλοι, τεχνικοί, πιεστές κι εργάτες ένθεσης) έχουν κατά Νόμο αναγγείλει τις απαιτήσεις τους, οι οποίες ήταν εξασφαλισμένες με προνόμιο (ως απαιτήσεις από εξαρτημένη εργασία), και έχουν επαληθευθεί ήδη από τον Ιούλιο του 2015, επίσης πριν την έναρξη ισχύος των ως άνω τροποποιήσεων.
Έκτοτε και μετά την πρόοδο των εργασιών της πτώχευσης, έλαβε χώρα εκποίηση κτιρίου της ανωτέρω εταιρείας επί της οδού Μίνωος στην Αθήνα, σε συνέχεια της οποίας -στις 17.07.2020- οι εν λόγω εργαζόμενοι θα λάμβαναν έστω το 25% των απαιτήσεών τους (λόγω μη επάρκειας του εκπλειστηριάσματος), με βάση τον πίνακα κατάταξης που έχει ήδη κηρυχθεί εκτελεστός με απόφαση του αρμόδιου Εισηγητή Δικαστή. Πλην όμως δύο Τράπεζες κατέθεσαν ανακοπές κατά του πίνακα, επικαλούμενες τις ως άνω νέες διατάξεις που πλέον παρέχουν στις ίδιες προνομιακή πρόσβαση στο προϊόν της εκποίησης, καταργώντας κατ’ ουσίαν το προνόμιο των εργαζομένων. Επισημαίνεται δε ότι με τις ίδιες ανακοπές, οι Τράπεζες προσέβαλαν και την κατάταξη του Ελληνικού Δημοσίου για τον ΦΠΑ και των Ασφαλιστικών Ταμείων, σημαντικού ύψους άνω του 1,5 εκ €.
Πρόκειται για μια πρόδηλη κοινωνική αδικία που αποβαίνει εις βάρος των εργαζομένων -που κράτησαν όρθια την επιχείρηση και την εφημερίδα όλα αυτά τα χρόνια- και των οικογενειών τους και, ως εκ τούτου, πρέπει άμεσα να αποκατασταθεί. Κατά συνέπεια, όπως αποτυπώνεται στη δεύτερη παράγραφο της προτεινόμενης τροπολογίας, είναι αναγκαίο και δικαιοπολιτικά σκόπιμο να αποσαφηνισθεί ότι οι νέες διατάξεις για το προνόμιο των εργατικών απαιτήσεων θα εφαρμοστούν μόνο για όσους πλειστηριασμούς στηρίζονται σε διαδικασία εκτέλεσης που ξεκίνησε μετά την 01η.01.2016 ή σε πτωχεύσεις που κηρύχθηκαν μετά την ίδια ημερομηνία.
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ- ΠΡΟΣΘΗΚΗ
Στο σχέδιο νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης «Ενιαίο κείμενο Δικονομίας για το Ελεγκτικό Συνέδριο, ολοκληρωμένο νομοθετικό πλαίσιο για τον προσυμβατικό έλεγχο, τροποποιήσεις στον Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο και διατάξεις για την αποτελεσματική απονομή της δικαιοσύνης»
προστίθεται νέο άρθρο ως εξής:
«1. Το άρθρο 977 του Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας αντικαθίσταται ως εξής:
“1. Αν εκτός από τις απαιτήσεις του άρθρου 975 υπάρχουν και οι απαιτήσεις του άρθρου 976 αριθ. 3, προτιμώνται οι πρώτες. Αν υπάρχουν και απαιτήσεις του άρθρου 976 αριθ. 1 και 2, τότε οι απαιτήσεις του άρθρου 975 ικανοποιούνται έως το ένα τρίτο του ποσού του πλειστηριάσματος που πρέπει να διανεμηθεί στους πιστωτές και τα δύο τρίτα διατίθενται για να ικανοποιηθούν οι απαιτήσεις του άρθρου 976 αριθ. 1 και 2. Από τα υπόλοιπα που απόμειναν από το ένα τρίτο ή τα δύο τρίτα, μετά την ικανοποίηση των απαιτήσεων των άρθρων 975 και 976 αριθ. και 2, κατά το προηγούμενο εδάφιο, κατατάσσονται, ώσπου να καλυφθούν, οι απαιτήσεις της άλλης από τις προαναφερόμενες δύο κατηγορίες που δεν έχουν ικανοποιηθεί.
2. Αν υπάρχουν περισσότερες απαιτήσεις από αυτές που αναφέρονται στα άρθρα 975 ή 976,η απαίτηση της προηγούμενης τάξης προτιμάται από την απαίτηση της επόμενης τάξης και αν είναι της ίδιας τάξης ικανοποιούνται συμμέτρως. Αν συντρέχουν περισσότερες απαιτήσεις από εκείνες που αναφέρονται στο άρθρο 976 αριθ. 2, ακολουθείται η κατά το ουσιαστικό δίκαιο σειρά.
3. Το ποσό που απομένει μετά την ικανοποίηση των απαιτήσεων των άρθρων 975 και 976 διανέμεται συμμέτρως στους υπόλοιπους δανειστές που έχουν αναγγελθεί”
2. Η διάταξη του άρθρου 156 ν. 3588/2007 (Α΄ 153) αντικαθίσταται ως εξής:
“Επί διανομής προϊόντος εκποίησης πράγματος ή χρηματικής ποσότητας, εφαρμόζεται το άρθρο 977 Κ.Πολ.Δ.”.
3. Οι διατάξεις της υποπαραγράφου Γ3 της παραγράφου 19 του άρθρου 2 του ν. 4336/2015, όπως ισχύει, και του άρθρου 8 του άρθρου 1 του ν. 4335/2015 δεν έχουν εφαρμογή σε διαδικασίες αναγκαστικής εκτέλεσης που βρίσκονταν ήδη σε εξέλιξη και σε πτωχεύσεις που είχαν ήδη κηρυχθεί μέχρι την έναρξη ισχύος των ανωτέρω διατάξεων».
Οι προτείνοντες βουλευτές
Κωνσταντίνα (Νάντια) Γιαννακοπούλου
Μιχάλης Κατρίνης
Γεώργιος Μουλκιώτης
Χάρης Καστανίδης
Γεώργιος Καμίνης
Ευαγγελία Λιακούλη
Βασίλειος Κεγκέρογλου
Αρβανιτίδης Γιώργος
Αχμέτ Ιλχάν
Γκόκας Χρήστος
Κεφαλίδου Χαρά
Κωνσταντινόπουλος Οδυσσέας
Κωνσταντόπουλος Δημήτρης
Λοβέρδος Ανδρέας
Μπαράν Μπουρχάν
Μπιάγκης Δημήτρης
Πάνας Απόστολος
Πουλάς Ανδρέας
Σκανδαλίδης Κώστας
Φραγγίδης Γιώργος
