Η Χριστίνα Σαρρή γεννήθηκε στη Φλώρινα τον Αύγουστο του 1999. Λόγω του επαγγέλματος του πατέρα της, ο οποίος ήταν στρατιωτικός, ταξίδεψε κι έζησε σε πολλές περιοχές της Ελλάδας κατά τη διάρκεια των παιδικών της χρόνων. Όταν ήταν δύο ετών, η οικογένειά της ανακάλυψε πως είχε αναπηρία όρασης που σταδιακά θα κατέληγε σε τύφλωση. Τα διάφορα προβλήματα που προέκυπταν στην καθημερινότητά της, όμως, δεν την εμπόδισαν ποτέ να κάνει τα όνειρά της πραγματικότητα!
Ξεκίνησε να γράφει από πολύ μικρή ηλικία. Γράφει κυρίως μυθιστορήματα, νουβέλες και διηγήματα, ενώ ταυτόχρονα παρακολουθεί διαδικτυακά μαθήματα δημιουργικής γραφής. Το 2016 τιμήθηκε με το Α βραβείο διηγήματος στον 8ο Πανελλήνιο Σχολικό Λογοτεχνικό Διαγωνισμό του Μορφωτικού Ομίλου Πετρούπολης για το διήγημά της “Αγάπη απέραντη σαν θάλασσα”, ενώ το 2017 εξέδωσε το πρώτο της μυθιστόρημα με τίτλο “Τελικά κέρδισα το στοίχημα;”. Το 2020 δημιούργησε το βιβλιοφιλικό κανάλι “Christina’s Book Voice” στο YouTube.
Δηλώνει υποστηρίκτρια των δικαιωμάτων των καταπιεσμένων κοινωνικών ομάδων και μειονοτήτων. Επιπλέον, είναι μέλος της διαδικτυακής ομάδας “Ανάπηρες γυναίκες (Disabled women)”, ενώ στο παρελθόν έχει συμμετάσχει και οργανώσει ομιλίες για την αναπηρία σε σχολεία κι όχι μόνο.
Λατρεύει τα ταξίδια, τα βιβλία και τα σεμινάρια συγγραφής, ψυχολογίας και επιχειρηματικότητας. Αγαπημένο της χόμπι είναι οι λάτιν χοροί. Σήμερα διαμένει στην Αθήνα συντροφιά με τη Luna, το σκύλο οδηγό που έχει γίνει τα μάτια της, και σπουδάζει ψυχολογία στο Πάντειο Πανεπιστήμιο.
1. Καλησπέρα Χριστίνα και σε ευχαριστώ πολύ που δέχτηκες να κάνουμε την συνέντευξη. Πες μου λίγα λόγια για σένα ώστε να σε γνωρισουμε.
– Εγώ ευχαριστώ πολύ για τη συνέντευξη, είναι μεγάλη μου χαρά.
Είμαι η Χριστίνα Σαρρή, είμαι 21 ετών και σπουδάζω ψυχολογία.
Είμαι συγγραφέας και δημιουργός του βιβλιοφιλικού καναλιού στο YouTube “Christina’s Book Voice”. Έχω γράψει δύο μυθιστορήματα κι έχω βραβευθεί στο παρελθόν για διήγημά μου. Το κανάλι μου το δημιούργησα με σκοπό να έρθω κοντά με ανθρώπους με τους οποίους μοιραζόμαστε κοινά ενδιαφέροντα. Έχω την τύχη να είμαι η μοναδική BookTuber με τύφλωση στην Ελλάδα, αυτήν τη στιγμή τουλάχιστον. Αγαπώ ιδιαίτερα τα σεμινάρια, κυρίως αυτά της ψυχολογίας, της δημιουργικής γραφής και της επιχειρηματικότητας, ενώ υπήρξα κι εγώ ομιλήτρια, αρκετές φορές στο παρελθόν, σε εκδηλώσεις με θέμα την αναπηρία. Έχω έναν υπέροχο σκύλο οδηγό, τη Luna, και ζω στην Αθήνα.
2.Τι σε δυσκολεύει ιδιαίτερα στην καθημερινότητά σου;
– Δε νομίζω ότι υπάρχει κάτι που να με δυσκολεύει ιδιαίτερα. Μπορώ να κάνω σχεδόν οτιδήποτε θα μπορούσε και μια μη ανάπηρη γυναίκα της ηλικίας μου, απλώς με διαφορετικό τρόπο. Εντάξει, δε θα ρισκάρω να οδηγήσω αυτοκίνητο, αλλά καταλαβαίνεις τι εννοώ! Ζω μόνη, σπουδάζω, ταξιδεύω (όταν το επιτρέπουν οι συνθήκες), κυκλοφορώ στην Αθήνα… Σίγουρα υπάρχουν εμπόδια, αλλά προσπελάσιμα. Δεν μπορώ να σκεφτώ ένα πράγμα το οποίο με δυσκολεύει περισσότερο από το φυσιολογικό.
3. Ο κόσμος που έχει όραση σε αποδέχεται; Δείχνουν τον απαιτούμενο σεβασμό; Μήπως το αντίθετο είναι και θέμα άγνοιας και ελλιπούς ενημέρωσης;
– Δε θα έλεγα ότι δε με αποδέχεται, όμως μπορώ να πω με σιγουριά πως ο κόσμος δεν είναι εξοικειωμένος με την αναπηρία. Οι άνθρωποι συχνά δεν ξέρουν πώς να μας φερθούν, κομπλάρουν. Πολλοί φοβούνται ακόμη και να χρησιμοποιήσουν τη λέξη “αναπηρία”. Δε χρειάζεται τόσος δισταγμός. Νομίζω πως, αν νιώθεις πως οι γνώσεις σου είναι ελλιπείς σε κάτι, το πιο απλό που έχεις να κάνεις είναι να αρχίσεις να ρωτάς. Δεν είναι κακό. Κακό είναι να αρχίσεις να φαντάζεσαι διάφορους τρόπους για να αλληλεπιδράς μαζί μου, μόνο και μόνο επειδή έχω αυτήν την αναπηρία.
Κι εδώ έρχεται και το θέμα του σεβασμού, που έθιξες. Νομίζω πως κάποιες φορές οι άνθρωποι, στην προσπάθειά τους να βοηθήσουν και να κάνουν κάτι καλό για εμάς, ξεχνάνε ότι έχουν να κάνουν με ανθρώπους. Μου τυχαίνει συχνά να με πιέζουν να δεχτώ τη βοήθειά τους με το ζόρι, να με τραβάνε απροειδοποίητα ενώ περπατάω για να με προστατεύσουν από εμπόδια, να μου δίνουν οδηγίες χωρίς να τους τις ζητήσω, να μιλάνε αργά και δυνατά όταν απευθύνονται σε μένα κλπ. Όλα αυτά, για μένα, δείχνουν ξεκάθαρα έλλειψη σεβασμού, κι ας γίνονται με καλή πρόθεση. Σκέψου απλά αν θα έκανες το ίδιο με μια βλέπουσα / έναν βλέποντα. Θα χωνόσουν, για παράδειγμα, μαζί της στο ασανσέρ για να της πατήσεις το πλήκτρο του ορόφου της και να ξαναβγείς, χωρίς να σου ζητηθεί, ή όχι; Γιατί να το κάνεις σε μένα, επειδή δε βλέπω; Πώς ακριβώς νομίζεις ότι η αναπηρία μου σου δίνει το δικαίωμα να μου συμπεριφέρεσαι λες κι είμαι παιδάκι και να επεμβαίνεις χωρίς να σου ζητηθεί;
Σίγουρα στην Ελλάδα ο κόσμος χρειάζεται περισσότερη ενημέρωση κι εξοικείωση με την αναπηρία, αλλά από ένα σημείο και πέρα, καλώς ή κακώς, ο σεβασμός προς τους γύρω σου είναι και θέμα παιδείας, και η παιδεία δε δίνεται έτοιμη σε κανενός το χέρι. Η παιδεία καλλιεργείται από εμάς τους ίδιους μέσα μας.
4.Πόσο ενοχλητικές είναι οι ταμπέλες και οι ρόλοι όταν μπαίνουν στους ανθρώπους;
– Θεωρώ πως οτιδήποτε μας φορτώνεται χωρίς τη θέλησή μας είναι ενοχλητικό. Για μένα οι ρόλοι δεν είναι κακοί, αφενός γιατί συνήθως είναι αποτέλεσμα δικών μας επιλογών, κι αφετέρου γιατί μας θυμίζουν τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις που έχουμε απέναντι στους ανθρώπους γύρω μας και σε διάφορες καταστάσεις. Οι ταμπέλες, ωστόσο, είναι κάτι πολύ περιοριστικό και συνήθως μας φοριούνται, δεν τις επιλέγουμε, σε αντίθεση με τους ρόλους. Η ταμπέλα είναι σαν ένα καλούπι που σου δίνει η κοινωνία και σου ζητάει να μπεις και να πάρεις το σχήμα του. Δε σου αφήνει περιθώρια, περιμένει από εσένα συγκεκριμένα πράγματα και πολλές φορές, στο τέλος, της τα επιβεβαιώνεις, δεν έχεις άλλη επιλογή.
Προσωπικά προσπαθώ να αδιαφορώ σε διάφορες ταμπέλες που έχουν θελήσει να μου κολλήσουν κατά καιρούς. Νομίζω σε όλους/ες έχει συμβεί, είναι δύσκολο να ξεφύγεις απ’ το κρέμασμα ταμπελών. Να είσαι ο εαυτός / η εαυτή σου, κάνε σαν να μην ξέρεις. Έτσι κι αλλιώς, ό, τι και να κάνεις, οι κακεντρεχείς πάντα θα βρίσκουν κάτι να πουν για σένα.
5. Και ερχόμαστε στα βιβλία! Την μεγάλη σου αδυναμία…ή δύναμη! Μίλησε μας για αυτή την αγάπη σου.
– Ένα πράγμα που λέω συχνά είναι πως τα βιβλία συνέβαλαν σημαντικά στο να γίνω αυτή που είμαι σήμερα. Για αρκετά χρόνια, ως έφηβη, δεν είχα πρόσβαση στο διαδίκτυο, γιατί δεν είχα ιδέα πως οι τυφλοί μπορούν να χρησιμοποιούν κανονικά υπολογιστές και κινητά, όπως όλος ο κόσμος. Έτσι, ένας τρόπος για να ξεφεύγω λίγο απ’ την καθημερινότητα, ήταν το διάβασμα βιβλίων.
Τα βιβλία μου άνοιξαν το μυαλό. Πέταξα πολλά σκουπίδια από μέσα μου διαβάζοντας! Γνώριζα χαρακτήρες με διαφορετικό τρόπο σκέψης απ’ το δικό μου. Έμαθα να είμαι σε εγρήγορση, να έχω κριτική σκέψη… Και το εντυπωσιακό είναι πως για πολλά χρόνια διάβαζα μόνο λογοτεχνία. Τώρα, τους τελευταίους μήνες άρχισα να διαβάζω και μη λογοτεχνικά βιβλία. Ας μην υποτιμάμε τη δύναμη του βιβλίου, έστω κι αν πρόκειται για ιστορίες μυθοπλασίας. Εμένα με άλλαξαν, με ωρίμασαν.
6. Μέσα σε βίντεο σου, που προβάλλεις τα καλύτερα βιβλία του 2020, συμπεριλαμβάνεις φεμινιστικά βιβλία και μάλιστα τονίζεις πως θες να διαβάσεις κι άλλα με αυτό το περιεχόμενο από την στιγμή που στηρίζεις αυτή την ιδεολογία. Ποιά είναι η σχέση σου με αυτόν τον χώρο και με αυτές τις ιδέες;
– Θα ήταν λίγο παράδοξο αν αναζητούσα βιβλία φεμινιστικού περιεχομένου χωρίς να είμαι φεμινίστρια! Άρχισα να έρχομαι σε επαφή με το φεμινισμό στο πρώτο έτος των σπουδών μου. Ως τότε το μόνο που αναγνώριζα ήταν πως σε καμία περίπτωση δεν υπήρχε ισότητα μεταξύ των φύλων, αλλά ως εκεί. Δεν ήξερα τι έπρεπε να κάνω γι’ αυτό, δεν ήξερα αν ήμουν κι η ίδια μέρος του προβλήματος, δεν είχα αντιληφθεί πλήρως τι εννοούμε όταν μιλάμε για ισότητα.
Όταν άρχισα να ψάχνομαι, συνειδητοποίησα πόσο πολύ είχα εσωτερικεύσει αντιλήψεις που υποτιμούσαν το ίδιο μου το φύλο. Για καιρό ντρεπόμουν να λέω πως ήμουν φεμινίστρια. Έλεγα μόνο πως ήμουν υπέρ της ισότητας, μην τυχόν και με παρεξηγήσει κανένας, μην και φανεί πως διεκδικώ κανένα ξεροκόμματο παραπάνω από όσα μου προσφέρει η ανδροκρατούμενη κοινωνία μας.
Πλέον, όταν κοιτάζω πίσω και βλέπω την εαυτή μου, δε με αναγνωρίζω. Ευχαριστώ ειλικρινά όλους του ανθρώπους που βρέθηκαν στο δρόμο μου και βοήθησαν έστω και λίγο να καταλάβω πόσο λανθασμένα είχα μάθει να βλέπω τα πράγματα. Η αλήθεια για το αν υπάρχει ισότητα ή όχι είναι εκεί έξω, μπροστά μας, την τρώμε στα μούτρα κάθε μέρα ή την τρίβουμε εμείς στα μούτρα των άλλων εν αγνοία μας. Το ερώτημα είναι: θέλουμε να τη δούμε ή μας βολεύει να εθελοτυφλούμε για να μην ξεβολευτούμε;
7.Μίλα μας για αυτά τα φεμινιστικά βιβλία.
– Δεν έχω πολλά να πω, γιατί δυστυχώς δεν έχω πρόσβαση σε πολλά απ’ αυτά τα βιβλία. Είχα αναφέρει και σ’ εκείνο το βίντεο πως βιβλία πολύ συγκεκριμένης θεματολογίας σπάνια ηχογραφούνται, ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη ποικιλία ηχογραφημένων βιβλίων γενικού ενδιαφέροντος και να μπορεί το αναγνωστικό κοινό με τύφλωση να έχει πολλές επιλογές.
Προτείνω ανεπιφύλακτα το βιβλίο “Αόρατες γυναίκες” της Καρολάιν-Κριάντο Πέρεζ σε όλους και όλες. Θα διαβάσετε πράγματα που θα σας αφήσουν με ανοιχτό το στόμα!
Όσον αφορά σε εμένα, τα φεμινιστικά βιβλία που θέλω να διαβάσω στο μέλλον είναι πάρα πολλά, αλλά θα αναφέρω ένα που σκοπεύω να αγοράσω και να ξεκινήσω σύντομα, το βιβλίο “Τριάντα γυναίκες που άλλαξαν τον κόσμο και πώς μπορείς να τον αλλάξεις κι εσύ” της Στέλλας Κάσδαγλη.
8.Εν συνεχεία είπες πως με τον σύντροφό σου συμμερίζεστε τις ίδιες απόψεις για αυτό είναι και το στήριγμα σου στην ανάγνωση βιβλίων… και για να μιλάμε για φεμινιστή πιστεύω πως δεν σου στέκεται μόνο σε αυτό! Πόσο δύσκολο θεωρείς πως είναι για έναν άντρα να κατανοήσει την πατριαρχική κουλτούρα, να καταλάβει πόσο τα στερεότυπα της και οι προκαταλήψεις της δηλητηριάζουν την κοινωνία και πόσο ακόμη πιο δύσκολο είναι να ξεφύγει από αυτές τις ιδέες που θεωρητικά τον βολεύουν σε μεγάλο ποσοστό;
– Είναι αλήθεια πως η πατριαρχία δεν είναι καταπιεστική αποκλειστικά και μόνο προς τις γυναίκες. Άντρες και γυναίκες, όμως, και όχι μόνο, έχουμε εκπαιδευτεί πολύ καλά στο να μην αναγνωρίζουμε αυτήν την καταπίεση. Δεν μπορώ να πω αν είναι εύκολο ή δύσκολο για έναν άντρα να αναγνωρίσει τους περιορισμούς που κι ο ίδιος υφίσταται εξαιτίας της πατριαρχίας, επειδή δεν είμαι άντρας για να ξέρω. Νομίζω πως δε θα ήταν δίκαιο να μιλήσω εγώ εκ μέρους των ανδρών. Αντίστοιχα, θεωρώ σωστό να δίνεται βήμα στις γυναίκες να μιλάμε εμείς για τα θέματα που μας αφορούν.
Σίγουρα είναι δύσκολο για όλους/ες/α, όταν βρίσκονται σε μια προνομιακή θέση, να επιλέγουν συνειδητά να αφήσουν στην άκρη τα προνόμιά τους και να αγωνιστούν για κάτι που δεν τους αφορά, τουλάχιστον όχι άμεσα. Μπορώ, όμως, να πω με βεβαιότητα πως, στην εποχή του διαδικτύου και της πληροφορίας, το “δεν ήξερα” είναι αστεία δικαιολογία. Αν οι άντρες που μας διαβάζουν τώρα δεν μπορούν να αναγνωρίσουν μόνοι τους τις καταπιέσεις που υφίστανται, το πιο απλό που μπορούν να κάνουν είναι να ψάξουν φεμινιστικές ομάδες και να ρωτήσουν άλλους άντρες, ή φεμινίστριες μητέρες αγοριών. Το θέμα, όμως, είναι και πάλι αυτό που έθιξα νωρίτερα: τους ενδιαφέρει στ’ αλήθεια να μάθουν; Θέλουν όντως να ξέρουν; Είναι διατεθειμένοι να ξεβολευτούν όταν συνειδητοποιήσουν την αλήθεια;
9. Πως θα αντιδρούσες αν θα σου έδιναν τα παρακάτω, κατ’ εμέ γελοία, αντεπιχειρήματα για τον φεμινισμό:
Άμα θες φεμινισμό πρέπει να σε χτυπάω
– Θέλω φεμινισμό, ακριβώς γιατί νομίζεις ότι έχεις το δικαίωμα να με χτυπάς.
Η φύση της γυναίκας είναι η μητρότητα
– Εγώ πάντως δεν έχω υπόψη καμιά γυναίκα που να αυτοαναπαράχθηκε! Στο νόμισμα που λέγεται “γονεϊκότητα”, η μητρότητα είναι η μία όψη. Μάντεψε ποια είναι η άλλη…
Αφού εμείς από την φύση μας είμαστε πιο δυνατοί είναι λογικό και να υπερτερούμε των γυναικών
– Εσύ πρέπει να το ‘σκασες από τη ζούγκλα, δεν εξηγείται αλλιώς!
Ο φεμινισμός είναι για γεροντοκόρες
– Τι να πρωτοσχολιάσω; Την ηλικία μιας γυναίκας που φαντάζεστε όταν αναφέρεστε σε “γεροντοκόρες”; Την ιδέα σας πως η γυναίκα έχει ανάγκη τον άντρα για να είναι ευτυχισμένη κι επιτυχημένη;
Αφού το να είσαι νοικοκυρά στο σπίτι σημαίνει ότι ο άντρας σου σε έχει βασίλισσα του
– Σοβαρά; Ψήσου να αλλάξουμε ρόλους!
Μισούν τους άντρες και οι γυναίκες ξεχνούν τον παραδοσιακό τους ρόλο
– Τους σεξιστές μισούμε, φίλε. Όσο για τον παραδοσιακό ρόλο, ασχολίαστο.
Δεν είμαι φεμινίστρια γιατί είμαι Χριστιανή Ορθόδοξη
– Κι εγώ είμαι Χριστιανή Ορθόδοξη και είμαι και φεμινίστρια.
Είσαι φεμινίστρια γιατί υποτιμάς τις δουλειές του σπιτιού
– Αν ρωτάς εμένα, δεν τις υποτιμώ, τις βαριέμαι! Σε όσες αρέσουν, με γεια τους, με χαρά τους. Δεν είναι λιγότερο φεμινίστριες από μένα.
Η οικιακή εργασία και η φροντίδα ηλικιωμένων και παιδιών θα έπρεπε να πληρώνονται από το κράτος, αλλά αυτά είναι ψιλά γράμματα. Μάλλον η άμισθη εργασία, που οι γυναίκες επωμίζονται γιατί κανείς άλλος δε θα το κάνει, συμφέρει, δε νομίζεις;
Εσύ, όμως, που δεν είσαι φεμινιστής, γιατί υποτιμάς όλες αυτές τις δουλειές;
Αφού είσαι όμορφη…
– Φτου, μη με ματιάσεις!
Το όμορφο είναι υποκειμενικό. Οι γυναίκες που στερεοτυπικά θεωρούνται όμορφες, αυτές οι γυναίκες κι αν καταπιέζονται από την πατριαρχία…
Όποιο αγόρι είναι φεμινιστής είναι ομοφυλόφιλος
– Από πού προκύπτει αυτό;
Αγαπώ την οικογένεια
– Ένας καλός λόγος για να ‘σαι φεμινιστής/ρια, να θες τα μέλη της οικογένειάς σου, αγόρια και κορίτσια (ή όχι μόνο), να ζήσουν σε έναν καλύτερο και πιο δίκαιο κόσμο που θα τα σέβεται και θα τα θεωρεί όλα ισότιμα, ανεξάρτητα από το φύλο τους.
Η θέση της γυναίκας είναι στο σπίτι και στην κουζίνα
– Αν στο ψυγείο έχει cheesecake και banoffee, το συζητάμε!
Γιατί να υπάρχει φεμινισμός τόσα χρόνια μια χαρά ήταν όλοι, πήραν τα μυαλά των γυναικών αέρα
– Καλέ, μη στέκεστε όρθιος, μεγάλος άνθρωπος! Καθίστε κάπου. Αφήστε τα τώρα τα θηλυκά κι αυτά τα μοντέρνα πράγματα του διαβόλου! Φεμινισμοί και βλακείες. Για πείτε μου, τι γίνεται με τις συντάξεις, πάλι θα πέσει ψαλίδι;
Συγγνώμη, αλλά στα περισσότερα απ’ αυτά δεν μπορώ να απαντήσω σοβαρά. Αυτά δεν είναι αντεπιχειρήματα για το φεμινισμό… Τέτοιες φράσεις είναι ακριβώς ο λόγος για τον οποίο ο φεμινισμός υπάρχει και θα υπάρχει για πολύ ακόμα! Θέλω να πιστεύω πως έχουν σταματήσει να λέγονται τέτοια πράγματα ή πως, αν λέγονται ακόμη, μάλλον εκστομίζονται από ανθρώπους αρκετά προχωρημένης ηλικίας, οι οποίοι έζησαν το μεγαλύτερο μέρος της ζωής τους τον προηγούμενο αιώνα. Ακόμα κι αυτοί, πάντως, αμφιβάλλω αν είναι τόσο… ντεμοντέ για να εκφράζουν τις μισογυνίστικες απόψεις τους με τόσο ευθύ τρόπο.
10.Ποια είναι η άποψή σου για:
αγάπη
– Το πολυτιμότερο δώρο!
ελευθερία
– Αξία που θα έπρεπε να είναι αδιαπραγμάτευτη.
κοινωνική ισότητα όλων
– Θα έπρεπε να είναι αυτονόητη και να μη ζητείται η άποψη ούτε η δική μου, αλλά ούτε και κανενός άλλου γι’ αυτό το θέμα!
“Ο έρωτας είναι τυφλός”
– Είναι, αλλά αυτό είναι και το όμορφο στον έρωτα!
11.Θα ήθελες να αφήσεις κάποιο δικό σου στίγμα στη ζωή;
– Νομίζω πως τα βιβλία μου θα είναι το δικό μου στίγμα, τώρα πια και τα βίντεό μου. Δεν ξέρω αν όλα αυτά έχουν κάποια αξία, αυτό θα αποδειχτεί με τον καιρό. Αλλά είναι κάτι δικό μου κι ελπίζω πως θα έχω την ευκαιρία να δημιουργήσω κι άλλα πράγματα στο μέλλον.
12. Δώσε μου για το τέλος ένα φεμινιστικό μότο που σε κάνει να αισθάνεσαι όμορφα.
– “Είμαστε οι εγγονές των μαγισσών που δεν προλάβατε να κάψετε”! Είναι μότο της φεμινιστικής συλλογικότητας “Καμιά ανοχή”, που υπήρξε το πρώτο μου, φεμινιστικό σπίτι.
Σουσσάνα Τσολακίδου Γιαννάκη
Ηθοποιός- Δημοσιογράφος
